دولت به مثابه کارتل
بعضی از مفاهیم اقتصادی در حیطه کسب و کارتصویر برابر اصلی از آنچه به شمار می رودکه در هزاره سٌوم در قالب حکومتها و دولتها می گذرد...
کارتل یا توافق رسمی وصریح بعضی موسسات برای یک دست کردن بازار و بیشینه کردن سهمشان از آنچه عرضه و تقاضا می نامند،حرکتهایی مانند اعمال سیاست بر یکپارچگی قیمتها،عرضه و تقاضای سهام ، هدایت و کانالیزه کردن مصرف کننده به تحقق تصویری که کارتلها برای آنها تصویر می کنند،به دنبال دارد.از آنجا که مصرف کننده فقط به رفع نیازش از طریق مصرف محصولات همسو یا غیر همسو! با احتیاجاتش می اندیشد،همیشه دراین بازی،گردانیده می شود و یا اصطلاحاً بازی می خورد.
اگر در دو جمله قبل به جای موسسات،از واژه حکومت و دولت و احزاب و گروههای نزدیک به ساختار قدرت حاکمه استفاده کنیم، و مصرف کننده را با شهروندان عادی (درجه 2 به بعد!) جایگزین کنیم و انحصار و آقازادگی و تمرکز کل قدرت در دستان اقلیتی از شهروندان به قول خودشان درجه1! را نمادی از کارتل قدرت، چه اتفاقی می افتد؟؟!.
نظریه ناپایداری کارتلها از طریق مدل استنباطی ذیل بیان می کند:
مدل غامض و مشهوری به نام زندانیها(prisoner's dilemma) برای تشریح ناپایداری کارتلها در بلندمدت از وضعیتی که برای دو متهم الف و ب پیش آمده استفاده می کند،این دو متهم توسط پلیس دستگیر شده اند در حالیکه پلیس دلایل کافی برای محکومیت آنها ندارد و سعی می کندتا بافریفتن آنها به اعتراف بر علیه یکدیگر،وعده آزادی و تبرئه از اتهامات به آنها بدهد، به گونه ای که 4وضعیت برای آنها متصور است،این 4 وضعیت در ازای سکوت و خیانت یکی بر علیه دیگری و جایگشتهای آن صورت می گیرد و می تواند از آزادی برای هر یک تا 5 سال محکومیت برای هر دو بدنبال داشته باشد.مسئله غامض یا پرسش بنیادین این است که متهمین چه می کنند؟.
مفاهیمی مانند سکوت در مثال بالا همان تشریک مساعی در درون کارتلهاست وخیانت به جای عدول از توافق و در واقع نوعی رقابت در درون کارتل محسوب می شود.همانطور که در ماتریس می بینید هر کدام از دو متهم می توانند با خیانت بر علیه دیگری از بند زندان برهند و این انگیزه ای است به مراتب قویتر از سکوت هر دو و 6 ماه حبس برای هر کدام!،پس احتمال خیانت و به زندان رفتن یکی یا هر دو به مراتب بیشتر متصور است،به همین دلیل مطالعات قرن بیستم بر اساس شواهد واقعی نشان داده که یک کارتل عمری بین 5تا 8 سال بیش نداشته و با عوامل متنوعی مانند رقابتهای درونی فرو می ریزد.
پ.ن:شباهت بین کارتلها و حکومتهایی که در متن منفعت طلبی بیش از همیشه از شهروندانشان فاصله می گیرند(دولتهای بسیاری در جهان به این گروه تعلق دارند) جالب توجه است!.
پ.ن: . این درحالی است که دولتهای عموماً سوسیالیست و کمی تا قسمتی دموکرات! ،بدنبال رفع تبعیض ناشی از کسب و کار آلوده به کارتلها،به وضع قوانینی برای مقابله و ضدٌیت با تشکیل یا سوء استفاده های ناشی از منفعت طلبی آنها می پردازند.
