رها كردن هنجارهاي استشمام

رها شدن از هنجارهاي معمول جامعه هنري است كه متاسفانه معدود هنرمندي در دنيا توان رسيدن به اين نقطه را دارند،بدون استثناء همه انسانها كمي تا قسمتي درگير هنجارها و عرفهاي اجتماعي اطراف خود شده اند و در اين مسير تحصيلات،دانش ،آگاهي و تجاربشان شكل مي گيرد.فرهيختگي در عالم هنجارها با انواع رهايي يافته آن تفاوت ماهوي دارد و سوژه پست امروز زني است از ديار اسكانديناوي كه دانش آموخته علوم پايه، هنر و زبان شناسي است. وي متولد سرزمينهاي يخي نروژ و ايسلند و تحصيلكرده لهستان، نروژ، روسيه و آلمان است، وي سمتهاي آكادميك متعددي در دانشگاههاي معتبر دنيا دارد ولي خود را بيش از هرچيز ديگر يك هنرمند مي داند...سيسل تولاس Sissel Tolaasمتولد 1959 در شهرStavanger از نروژ،ساكن و شاغل فعلي در برلين در آلمان مي باشد.وي تحصيلاتي از قبيل رياضيات، شيمي، از زبانشناسي و هنرهاي تجسمي را در كارنامه خود دارد و ازسال 1990بر بو، مشام، شامه و جزئيات بسيار متفاوتي از آن در كنارعلوم ارتباطات و هنر تمركز داشته است.وي حداقل بيست سال از عمر خويش را صرف جمع آوري و طبقه بندي انواع بو بدون حساسيت در مورد مفاهيم هنجارگونه آن در جامعه صرف كرده است،از نظر وي بو يك مقوله قابل دسته بندي به مرزهاي خوب يا بد نيست و بايستي فارغ از اين گونه برچسبها به مشام سپرده شود!.او در طي اين مدت بيش از 6700 رايحه مختلف را در لابراتورش در آپارتمان محل سكونتش جمع آوري كرده و از اين طريق يكي از تئوريسين هاي مورد توجه در شناخت انواع رايحه به شمار مي رود ،او در بسياري از پروژه هاي مختلف صنايع عطرسازي تا نظامي با محوريت بو همكاري دارد.او عقيده دارد كه ما انسانها بيني و شامه خود را بعنوان يك حواس بسيار دست كم گرفته ايم و حجم اطلاعات قابل درك و طبقه بندي از طريق فقط استشمام ميتواند قابل مقايسه با بسياري از اطلاعات قابل درك توسط انسان باشد!.وي در برنامه اي تحت عنوان سرمايه گذاري بر روي آينده، كودكاني را در يك دوره 5 روزه براي آشنا شدن با انوع رايحه ها تحت آموزش قرار داد و از اين طريق به نتايج جالبي در مورد حذف پيشداوري در مورد بو در ميان نسل نونهال رسيد، او مشاهده كرد كه حتي بوهاي نافذ و به اصطلاح مشام آزار نيز پس از مدتي مي تواند به صورت رايحه معمولي و قابل تحمل براي افراد در بيايد و از اين طريق ميتوان اثبات كرد كه ارزش گذاري بر روي بوها امري نسبي و كاملاً بر اساس عرف يك جامعه صورت مي گيرد.
دستاورد جالب توجه ديگر وي مقايسه تاثير بوهاي شخصي بدن افراد بر عطرها و رايحه هاي خوشبو كننده اي كه استفاده مي كنند، بوده است. در واقع بوي بدن در انسان داراي كدبندي به ظرافت اثرانگشت و كاملاً شخصي است و چند نفر در استفاده از يك عطر مي توانند رايحه كاملاً متفاوتي از خودشان بروز دهند! و اين مي تواند سرآغاز دستاوردهاي گسترده تري در صنعت عطرسازي باشد...
سيسل نشريه نوپايي نيز با نگرش مفهومي به رايحه و بوها تحت عنوان mono-kulturمنتشر كرده كه سر زدن به آن خالي از لطف نيست.
پ.ن:بسياري از ايرانيها در ايام حضور در آسياي جنوب شرق از بوي بد عرق و تن اهالي آن سرزمينها آزرده هستند و شكايت دارند كه با توجه به تغذيه و ژنتيك متفاوت و آنچه خانم تولاس بر آن تاكيد دارد به موضوعاتي از قبيل عرف و هنجار شامه و استشمام ارتباط دارد و به هيچ وجه در سطح ارزشي بد يا خوب قابل طبقه بندي نيست...