خاتم سازي جٌد فاخر نانوتكنولوژي
تلفيق هنرهاي مشرق زمين با هندسه و دانش تكه پردازي در معماري ايراني نمودي نيز در هنرهاي تجسمي ميكرونيزه داشته و مي توان
هنر خاتم سازي و خاتم كاري را اولين جرقه هاي دانشهايي مانند نانوتكنولوژي دانست، در واقع پرداختن به خواص خرد يك ماده و ابداع خاصيتي متفاوت و ناديده از آن در مقياس كلان ، خلاقيتي است كه از ذهن محصور شده ايراني در سده هاي 5و 6 هجري برتافت تا آنچه را كه نمي توانست در ساير هنرهاي تجسمي ممنوعه! آن روزگار به تصوير بكشد، در قالب زينتي از جنس چوب و عاج و فلز و فقط با تركيب مثلثهايي رنگارنگ در حافظه تاريخ نقش كند.
مينا شاكري از روزنامه مردمسالاري در مورد تاريخچه "خاتم" چنين نوشته است:"زمان آغاز اين هنر، آشکار نيست و آنچه
درباره آن گفته مي شود
بيشتر با افسانه همراه است. ولي به نقل يکي از
برجستگان خاتم سازي اين هنر به شيوه امروزي قبل از صفويه و در عهد استيلاي
ايلخان مغول بر ايران و به دنبال پيدايش رابطه مستقيم بين ايران و چين; به
ايران راه يافته است. برخي ديگر از محققان نيز معتقدند که خاتم کاري در
دوره ديلمان در ايران و در شهر شيراز پايه گذاري شد و در عصر صفويه به اوج
شکوفايي رسيد، زيرا از طرفي حمايت حکومت از هنرمندان و از ديگر سو ايجاد
روابط بازرگاني با کشورهاي دور و نزديک به گسترش هنر خاتم کمک کرد."
با ورود مصنوعات زينتي از كشورهايي مانند هند،تايلند،چين،پاكستان و بعضي كشورهاي آفريقايي،رفته رفته اين زينت خانه هاي ايراني به دليل كمبود استاد كار و عدم رواج در قالب رشته هاي دانشگاهي يا فني به كالايي گرانقيمت و دور از دسترس بدل شده و مي رود كه نامي از آن باقي نماند.
پ.ن:با ديدن تصوير ذيل از نمايشگاه هفته طراحان در توكيو اين تصور براي من ايجاد شد كه نگاه هنرمند ساكن ونكوورBrent Comber به مقوله طراحي و استفاده از مقاطع كوچك برش خورده چوب به چه ميزان مي تواند به ايده خاتم نزديك باشد و اين در حالي است كه خاتم ايراني به يك هزاره تجربه گره خورده و ناپديد مي شود و اين ديگرانند كه همين ايده را به زباني ديگر و شايد در جايگاهي به مراتب نازل تر عرضه مي كنند و در صدر مي نشينند!!!.
هنر خاتم سازي و خاتم كاري را اولين جرقه هاي دانشهايي مانند نانوتكنولوژي دانست، در واقع پرداختن به خواص خرد يك ماده و ابداع خاصيتي متفاوت و ناديده از آن در مقياس كلان ، خلاقيتي است كه از ذهن محصور شده ايراني در سده هاي 5و 6 هجري برتافت تا آنچه را كه نمي توانست در ساير هنرهاي تجسمي ممنوعه! آن روزگار به تصوير بكشد، در قالب زينتي از جنس چوب و عاج و فلز و فقط با تركيب مثلثهايي رنگارنگ در حافظه تاريخ نقش كند.مينا شاكري از روزنامه مردمسالاري در مورد تاريخچه "خاتم" چنين نوشته است:"زمان آغاز اين هنر، آشکار نيست و آنچه
درباره آن گفته مي شود
بيشتر با افسانه همراه است. ولي به نقل يکي ازبرجستگان خاتم سازي اين هنر به شيوه امروزي قبل از صفويه و در عهد استيلاي
ايلخان مغول بر ايران و به دنبال پيدايش رابطه مستقيم بين ايران و چين; به
ايران راه يافته است. برخي ديگر از محققان نيز معتقدند که خاتم کاري در
دوره ديلمان در ايران و در شهر شيراز پايه گذاري شد و در عصر صفويه به اوج
شکوفايي رسيد، زيرا از طرفي حمايت حکومت از هنرمندان و از ديگر سو ايجاد
روابط بازرگاني با کشورهاي دور و نزديک به گسترش هنر خاتم کمک کرد."
با ورود مصنوعات زينتي از كشورهايي مانند هند،تايلند،چين،پاكستان و بعضي كشورهاي آفريقايي،رفته رفته اين زينت خانه هاي ايراني به دليل كمبود استاد كار و عدم رواج در قالب رشته هاي دانشگاهي يا فني به كالايي گرانقيمت و دور از دسترس بدل شده و مي رود كه نامي از آن باقي نماند.
پ.ن:با ديدن تصوير ذيل از نمايشگاه هفته طراحان در توكيو اين تصور براي من ايجاد شد كه نگاه هنرمند ساكن ونكوورBrent Comber به مقوله طراحي و استفاده از مقاطع كوچك برش خورده چوب به چه ميزان مي تواند به ايده خاتم نزديك باشد و اين در حالي است كه خاتم ايراني به يك هزاره تجربه گره خورده و ناپديد مي شود و اين ديگرانند كه همين ايده را به زباني ديگر و شايد در جايگاهي به مراتب نازل تر عرضه مي كنند و در صدر مي نشينند!!!.
Powered by ScribeFire.
